Sayı 67

Yazar: Ekrem Demirli Bir insanın ölümü bütün insanların ölümü Bir insanın değeri nasıl ölçülür, daha açık bir ifadeyle insan kaç “para” eder? Her birimiz böyle bir soruyu anlamsız bularak reddedebiliriz, “insan satılamaz, insana paha biçilmez” gibi iddialı sözler de söyleyebiliriz. Lakin insanlığın tecrübi mirasının en nefis göstergesi kabul edebileceğimiz deyimlerimiz ve atasözlerimiz gerçeği yüzümüze vurur…

Yazar: Françoise Dastur Pandemi yaklaşık bir yıldır tüm gezegeni kırıp geçirirken, şu an yaşadığımız dönemde felsefe ve filozoflar gerçekten bir rol oynayabilir mi diye merak edebiliriz. Heidegger, 1966 yılında Der Spiegel dergisine verdiği röportajda “Felsefe, dünyanın şimdiki hâlini değiştirecek doğrudan bir etki üretmeye yetkin değil.” diyordu ve bence haklıydı. Günümüzde, özellikle Fransa’da, filozof, her tür…

Yazar: Murat Erşen “Ne kadar sürerse sürsün, sonsuza dek sürecek olsa bile bu son çağ olacak.” Franco Berardi Tanrının ölümü, aklın sonu, tarihin sonu, sanatın sonu, yazarın ölümü, hakikatlerin sonu, modern ütopyaların sonu, büyük anlatıların sonu, eleştirmenin ölümü, cinsiyetlerin sonu, felsefenin sonu, homo-economicus’un ölümü, disiplinlerin sonu ve nihayetinde de bildiğimiz dünyanın sonu gibi bir dizi…

Yazar: Timothy Mitchell* Altyapı üzerine yazmanın standart yolu, konuya mekân sorunundan başlamak ve zamanı bunun sonucu olarak ele almaktır. Altyapılar, ayrı noktaları birbirine bağlayan, aralarındaki hareketi kolaylaştıran kanallar ve bağlantılar oluşturur. Çin’in “Kuşak-Yol Girişimi”, altyapı ile mesafe yönetimi arasındaki bu ilişkiye güncel bir örnektir. Bu girişimin destekleyicileri, kıtaların birbirine eklemlenmesinin ve okyanusların birbirine bağlanmasının önemini…

Kadir Filiz Columbia Üniversitesi Afrika Çalışmaları Enstitüsü başkanı Souleymane Bachir Diagne, aynı üniversitenin felsefe bölümünde de hocalık yapmaktadır. Senegalli felsefeci lisans eğitimini École Normale Supérieure’da almıştır ve bu okula giren ilk Senegalli öğrencidir. Doktorasını mantıksal cebir üzerine Sorbonne’da tamamlayan Diagne uzun süre Senegal’de Cheikh Anta Diop Üniversitesi’nde felsefe öğretmiştir. Mantık, Afrika düşüncesi, İslam felsefesi, Bergson…

Yazar: Toby Green 16. yüzyıldan beri Afrika algısını şekillendiren ana unsur yabancılar tarafından inşa edilen basmakalıp imgelerdi. Bu süreç “geri bildirim döngüsü” olarak adlandırabileceğimiz bir şeyi içeriyordu. Bu döngüye göre, kıtanın sözde geri kalmışlığını çevreleyen önyargılar oraya giden yabancılar tarafından icat edilmiş imgelere sirayet ediyor, bu da bu geri kalmışlığa olan yaygın kanaatleri besliyordu. Bu…

Yazar: Ahmet Murat Özel Afrika’da varlık gösteren tarikatlar, Afrikalı Müslüman toplulukların ihtidalarına ve eğitimlerine olduğu kadar, onların tarih içinde üstlendikleri sosyal ve siyasi rollerine de derinden etki etmişlerdir. Bunu, tasavvuf-toplum ilişkisi bağlamında söylenegelen klişelerden biri gibi değerlendirmemek gerekir. Afrikalı sufiler, Müslüman coğrafyanın başka yerlerinde görünmeyen biçimde, devlet kurmuşlar, toplumsal ve ekonomik kökten dönüşümlere öncülük etmişler;…

Yazar: Erik Gilbert* Yaklaşık on yıl kadar önce kendimi Belize’de bir arkeologla konuşurken buldum. Kısa süre önce, bir rehberin bana bir zamanlar 100.000’den fazla insana ev sahipliği yaptığını söylediği Caracol adlı bir Maya kentini ziyaret etmiştim. Rehberin söylediğine şüpheyle yaklaşmıştım, çünkü tüm Belize ulusunun o zamanki nüfusu 400.000’in altındaydı, bu nedenle buradaki birçok Maya kentinden…

Yazar: Hatice Uğur* Osmanlı Devleti’nin Afrika kıtası ile ilk teması 16. yüzyılda olmuştur. 1517’de Mısır’ın fethinden sonra Kuzey Afrika’daki Osmanlı hâkimiyeti, takip eden dört yüzyıl boyunca kıtanın diğer bölgelerine de yayılmıştır. 1917 yılında Osmanlı Devleti Trablusgarp’tan çekildiğinde kıtanın dört bir yanı ile askerî, siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda geliştirilmiş çok yönlü ilişkiler mevcut idi….

Yazar: Shamil Jeppie* Tıpkı “Kaf Dağının ardında” deyimi gibi, bazı dillerde de “oradan ötesi Timbuktu” deyimi vardır. Bu deyimi bilen okurlar, aynı zamanda böyle bir yerin gerçekten var olup olmadığını da merak ederler. Fakat, Sahra Çölü’nde son yıllarda yaşanan olaylar hakkındaki haberler, “karanlık kıta” sözünü ya da ifadesini duymuş kişiler için ya da 19. yüzyıl…